JANT BİLGİLERİ / DOĞRU JANT SEÇİMİ

Jantlar, arabanın görsel dünyasına dair en trend modifiye araç unsurlarından bir tanesi olarak bilinse de aslında aracın aks sistemine bağlı olan, lastiklerin takıldığı bölümlerdir ve arabanın hareket aksamında son derece önemlidir.

Jant dört bölümden oluşur. Bunlardan ilki kasnaktır. Kasnak, ya da jant çemberi, lastiğin takıldığı/ oturtulduğu bölümdür. İkinci bölüm disk, yani göbektir. Bu bölüm, aracın aks sistemine bağlı olan ve kasnağı taşıyan bölümdür. Üçüncü bölüm, kilit halkası, teknik adıyla segman’dır. Jant çemberini sabitleyen, hareket etmemesi için onu kilitleyen bir parçadır. Son bölüm kombine çemberdir. Kasnak ve segmanın birleşiminden oluşan, jantın bütünüdür. Lastiğin tabanının oturduğu son parçadır.

Üç tip jant vardır: iç lastiksiz (tubeless) jant, iç lastikli (tube type) jant, göbeksiz (ispit) jant. İç lastikli ve iç lastiksiz jantlar, hava tutma sistemine göre sınıflandırılmış iki janttır. İşlevleri, içlerindeki lastiklerle doğru orantılıdır. İç lastikli lastiklerde hava, lastiğin içine monte edilen ve lastik ile jant arasında duran kauçuk bir malzemeye doldurulur. İç lastiksiz lastiklerde ise hava, direkt olarak jant ve lastik arasındaki bölgeye doldurulur. İç lastikli olan jantları söküp takmak daha zordur, çünkü içlerinde fazladan bir kauçuk vardır ve montajında ilave aletler kullanılır, doğal olarak ağırlıkları da daha fazladır. Ancak bakımları daha kolaydır. Aracın/lastiğin ufak bir darbe alması veya lastiğe bir cisim bakması sonucu lastikte meydana gelecek herhangi bir açıkta hava kaçırma ihtimali daha düşüktür. Çünkü lastik yeterince sağlamsa, koruyucu bir görev üstlenerek havanın muhafaza edildiği kauçuğu ilk darbeden korur.

İç lastiksiz jantlarda sök-tak işlemi daha kolaydır. Bu janta takılan lastiklerin iç yüzeyine, hava kaçırmayı engelleyen, özel kimyasallardan yapılmış bir astar yerleştirilir. Bu astar sayesinde ilk darbede ve açıkta hava sızdırma durumu engellenir. İç lastiksiz lastikler, içlerinde daha az malzeme olduğu için daha soğuk çalışır, yani daha geç ısınırlar. Böylece sürüş emniyeti artar ve araç hareket halindeyken yaşanabilecek herhangi bir hava kaçırma durumunda hava daha geç boşalır. Göbeksiz jantlar ise hem iç lastikli, hem de dış lastikli olarak kullanılabilir.

Jantlar genelde saç jant, alüminyum jant, magnezyum jant ve kompozit jant olmak üzere dört alaşımdan üretilir.

Saç jantlar hem çeliğin hem de saçın kaynakla birleştirilmesiyle meydana gelir. Genellikle siyah renk olarak karşımıza çıkar. Estetik bir görüntüye sahip olmadıkları için önlerine takılan, halk arasında “jant kapağı” denen kapakları sayesinde tanınabilirler. Alüminyum alaşımlı jantlar, halk arasında çelik jant olarak bilinse de bu yanlış bir bilgidir. Alüminyum jantların içeriğinde ortalama %90 alüminyum vardır. Kalan %10’luk bölüm ise, elde edilmek istenen yapıya ve amaca göre silisyum, magnezyum, titanyum gibi malzemelerden oluşur.

Magnezyum alaşımlı jantlar, dünyada toplam üretimi en düşük olan jantlardır ve maliyetleri de oldukça yüksektir. Genellikle Formula 1 araçlarında ve Super Car olarak adlandırılan araçlarda tercih edilir. Son derece dayanıklı ve uzun ömürlüdür. Kompozit jantlar da karbon fiber içerikleri sayesinde oldukça dayanıklıdır, ancak üretimi zor olduğu için maliyeti yüksek ve üretim adedi düşüktür.

Montaj konusunda dikkat edilmesi gereken kısımlar ise somun ve bijonlardır. Jant araca oturtturulurken, bijon ve somunlarla eşleştiği bölgelerde boya olmamalıdır, aksi takdirde uzun vadede gevşeme problemi yaşanabilir. Somun ve bijonların da kaliteli olması, hatta orijinal olmaları son derece önemlidir.

Son olarak, jantın araca ve lastiğe uygun çap ve genişlikte olduğuna dikkat etmek gerekir. Jantınızı lastiğinize göre seçmeyi ve her zaman önerilen ebatlarla önerilen türleri kullanmaya özen gösterin. Unutmayın ki lastik, aracınızın yere temasını sağlayan tek noktadır.