BALANS VE DOĞRU BASINÇ UYGULAMALARI / BASINÇ VE SICAKLIK İLİŞKİSİ

Halk arasında “Rot balans ayarı yaptırmak” olarak kullanılan cümlesindeki rot ve balans terimleri de iki farklı bakımı anlatır. Rot ayarı, araç tekerlekleri arasındaki açının ve uzaklıkların birbirine eşit olmasını sağlayan ayardır. Direksiyon çevrildiğinde bütün tekerlerin aynı yöne aynı açıyla bakmasını sağlar. Balans ise, tam karşılığıyla “denge” anlamına gelir. Bu ayar, her tekere eşit miktarda ağırlık dağılmasını sağlar. Bu ağırlık dağılımında araca takılan jantlar, lastik seçimi, jant içindeki aksamların birbiriyle aynı olması gibi durumlar oldukça önemlidir. Özetle balans ayarıyla lastiklerin dengede kalmasını, her lastiğe eşit derecede yük binmesini sağlarız. Bu da sürüş konforunu, aracın dengesini ve sürüş güvenliğini etkiler.

Balans ayarında bozulmalar lastik deformasyonu, jant üzerindeki hasarlar, kötü yol koşulları hatta yanlış jant seçimi, jantın darbe alması, engebeli yollarda sürüş gibi sebeplerden kaynaklanabilir. Araç ortalama 100 kilometre hızı geçtikten sonra direksiyonda titreme hissedilmesi, balans ayarının yanlış olduğuna işaret eder. Direksiyonda titreme hissedilmese dahi her 10.000 kilometrede balans ayarının kontrol ettirilmesi önerilir.

Balans ayarı için lastikler, jant ve jant içindeki bütün aksamlar kontrol edilir. Eğer herhangi bir sorun varsa öncelikli olarak onlar tamir edilir. Sonra tekerler sökülür ve balans makinesine bağlanır. Bu makinede ağırlığın teker üzerinde eşit olarak paylaşıp paylaşılmadığı test edilir. Eğer ağırlığı daha az alan bir nokta var ise jantın o bölgesine kurşun ağırlıklardan eklemeler yapılır ve lastiklerin her yüzeyine eşit ağırlığın iletilmesi sağlanır.

Lastik basıncı, yani her lastiğe ne kadar hava yüklenmesi gerektiği de balans kadar önemli bir konudur. Aracınız için ideal lastik basınç oranı otomobil üreticileri ile lastik üreticileri arasında belirlenmiştir. Bu bilgiyi aracın el kitapçığında, sürücü kapısının iç kısmında veya yakıt depo kapağının iç yüzünde bulabilirsiniz. Aracınızı sürerken, sürüş esnasında sizi rahatsız eden ve aracın farklı aksamlarında arıza olduğundan şüphelenmenize sebep olan konunun temeli aslında lastik basıncındaki dengesizlik olabilir. Lastik basıncınızın önerilen ayarından az ya da fazla olması sürüş konforunuzu, yön dengenizi, viraj dengenizi, yakıt ekonominizi bozar ve direksiyon titremesine sebep olur. Lastiklerden birinin veya birkaçının diğerlerinden farklı bir basınç değerinde olması, lastiklerin farklı oranlarda aşınmalarına da sebep olabilir, bu da lastiklerin normalden daha erken değişmesini gerektirebilir.

Lastik basıncı en az ayda bir kere kontrol ettirilmelidir. Bu kontrollerde lastik basıncı ve sıcaklık ilişkisi de göz önünde bulundurulmalıdır. Lastikler çok sıcakken veya çok soğukken ölçüldüklerinde farklı basınç değerleri gösterebilir. Isınmış lastiklerin basınç değeri lastiklerin içindeki basınç değerinden yüksek görünebilir. Otomobil üreticiniz ve lastik üreticilerinin belirlediği ideal basınç ayarında baz alınan lastik, soğuk lastiktir. Basıncınızı ölçmenin en doğru yöntemi; aracı çalıştırdıktan sonra en yakın Lassa bayine gitmeniz, aracı 5 dakika dinlendirmeniz ve sonra ölçümletmenizdir! Özellikle uzun yola çıkmadan önce lastik basıncı kontrolü ihmal edilmemelidir. Araca aşırı ağırlık yüklendiğinde lastik basıncını yükle aynı oranda artırmak için mutlaka bir uzmana uğramak gerekir.